1、A Numroderfrence ISO44334:1997 (F) NORME INTERNATIONALE ISO 44334 Premiredition 19971215 Tubesenmatiresthermoplastiques Rsistanceauxliquideschimiques Classification Partie4: Tubesenpoly(fluoruredevinylidne)(PVDF) ThermoplasticspipesResistancetoliquidchemicalsClassification Partie4:Poly(vinylideneflu
2、oride)(PVDF)pipesISO44334:1997(F) ISO1997 Droitsdereproductionrservs.Saufprescriptiondiffrente,aucunepartiedecettepubli cationnepeuttrereproduiteniutilisesousquelqueformequecesoitetparaucunpro cd,lectroniqueoumcanique,ycomprislaphotocopieetlesmicrofilms,sanslaccord critdelditeur. Organisationinterna
3、tionaledenormalisation Casepostale56 CH1211Genve20 Suisse Internet centraliso.ch X.400 c=ch;a=400net;p=iso;o=isocs;s=central ImprimenSuisse ii Avantpropos LISO(Organisationinternationaledenormalisation)estunefdration mondialedorganismesnationauxdenormalisation(comitsmembresde lISO).LlaborationdesNor
4、mesinternationalesestengnralconfieaux comitstechniquesdelISO.Chaquecomitmembreintressparune tudealedroitdefairepartieducomittechniquecrceteffet.Les organisationsinternationales,gouvernementalesetnongouvernementales, enliaisonaveclISOparticipentgalementauxtravaux.LISOcollabore troitementaveclaCommiss
5、ionlectrotechniqueinternationale(CEI)en cequiconcernelanormalisationlectrotechnique. LesprojetsdeNormesinternationalesadoptsparlescomitstechniques sontsoumisauxcomitsmembrespourvote.Leurpublicationcomme Normesinternationalesrequiertlapprobationde75 %aumoinsdes comitsmembresvotants. LaNormeinternatio
6、naleISO44334atlaboreparlecomittechnique ISO/TC138, Tubes,raccordsetrobinetterieenmatiresplastiquespourle transportdesfluides,souscomit SC3, Tubesetraccordsenmatires plastiquespourapplicationsindustrielles. CettepremireditiondelISO 44334ainsilesautrespartiesde lISO4433(voircidessous)annulentetremplac
7、entlISO4433:1984,dont ellesconstituentunervisiontechnique. LISO 4433comprendlespartiessuivantes,prsentessousletitre gnralTubesenmatiresthermoplastiquesRsistanceauxliquides chimiquesClassification : Partie1: Mthodedessaidimmersion Partie2: Tubesenpolyolfines Partie 3: Tubesenpoly(chloruredevinyle)non
8、plastifi(PVCU), poly(chloruredevinyle)rsistanceauchocamliore(PVCchoc) etpoly(chloruredevinyle)chlor(PVCC) Partie4: Tubesenpoly(fluoruredevinylidne)(PVDF) LannexeAdelaprsentepartiedelISO4433estdonneuniquement titredinformation.ISO ISO44334:1997(F) iii Introduction LaprsentepartiedelISO 4433donneunsys
9、tmedeclassification prliminairedelarsistancechimiquedestubesenPVDF. Lamthodeestbasesurlavariationdelamasseetdespropritsen tractionduelimmersiondprouvettes,prlevesdansdestubesen PVDFdansleliquidechimiquevhiculersanspression. Silestubesdoiventtresoumisdescontraintes,parexemplepour vhiculerdesliquidess
10、ouspression,lamthodepermetseulementde dterminerlincompatibilitduliquideetdelamatire;unrsultat satisfaisantoulimitabesoindtreconfirmpardesessaisselon lISO85841 1 etlISO/TR85842 2 (voirannexeA). NOTES 1Pouruneapplicationenvisage,ilestrecommanddeprendreenconsid rationlapermabilitdelaparoidutubedesliqui
11、desparticuliers. 2Ilestrecommanddexaminerlapossibilitdeformationdechargeslectro statiquesdansletubeenservice.NORMEINTERNATIONALE ISO ISO44334:1997(F) 1 TubesenmatiresthermoplastiquesRsistanceauxliquides chimiquesClassification Partie4: Tubesenpoly(fluoruredevinylidne)(PVDF) 1Domainedapplication Lamt
12、hodedeclassificationdelaprsentepartiedelISO4433sertdterminerlarsistancechimiquedestubes enPVDFconuspourletransportdesliquidessanspressionnicontraintes(dues,parexemple,lapoussedes terresouauxchargesroulantes,auxcontraintesdynamiquesouinternes). Lavariationdelamasseetlavariationdespropritsentraction,d
13、ueslimmersiondprouvettes,prlevesdans destubes,dansdesliquideschimiques,sontutilisespourdterminerleurrsistancechimique.Lesessais dimmersionsonteffectusconformmentlISO44331. LaprsentepartiedelISO4433estapplicableaussiauxplaquesenPVDF,selonlescas. 2Rfrencenormative Lanormesuivantecontientdesdisposition
14、squi,parsuitedelarfrencequienestfaite,constituentdes dispositionsvalablespourlaprsentepartiedelISO4433.Aumomentdelapublication,lditionindiquetaiten vigueur.Toutenormeestsujettervisionetlespartiesprenantesdesaccordsfondssurlaprsentepartiede lISO4433sontinvitesrechercherlapossibilitdappliquerlditionla
15、plusrcentedelanormeindique ciaprs.LesmembresdelaCEIetdelISOpossdentleregistredesNormesinternationalesenvigueur unmomentdonn. ISO44331:1997 ,TubesenmatiresthermoplastiquesRsistanceauxliquideschimiquesClassification Partie1:Mthodedessaidimmersion. 3Symboles Lessymbolessuivantssontutilisspourindiquerle
16、comportementdestubesaucontactdesliquideschimiques: S:rsistancesatisfaisante Lestubespeuventtreutilisspourlesapplicationsoilnyapasdepressionniautrecontrainte;pourles applicationsavecpression,lejugementdfinitifdoittredonnparunessaiultrieuravecpression.ISO44334:1997(F) ISO 2 L:rsistancelimite Lestubesp
17、euventtreutilisspourdesapplicationssanspressionniautrecontrainte,maisunecertaineattaque peuttreadmise;pourdesapplicationsavecpression,lejugementdfinitifdoittredonnparunessaiultrieur souspression. NS:rsistancenonsatisfaisante Lestubessontfortementattaqus:proscrirepourlesapplicationsaussibiensouspress
18、ionquesanspression; ilestinutiledeprvoirdesessaissouspression,quiseraientcertainementdfavorables. 4Principe Lecomportementdunematirepourtubesouslinfluenceduliquidevhiculerestdterminenimmergeantdans leliquidelapressionambiantedesprouvettes,prlevesdansletube. LesessaisdimmersionconformmentlISO44331don
19、nentlavariationdelamasseetdespropritsentraction, encomparaisonavecdesprouvettesnonimmerges.Engnral,cesvariationsdpendentdeladureetdela tempraturedimmersion. LaprsentepartiedelISO4433prciseleslimitesdevariationadmissiblesdespropritsmentionnescidessus latempraturedessai,sanscontrainte,etclasselescarac
20、tristiquesobtenuesselonlunedestroisdsignations (voirarticle3). 5Dterminationdelarsistancechimique 5.1Variationdemasse DterminerlavariationdemasseparlessaidimmersionconformmentlISO44331.Calculerlepourcentagede variationdemassedechaqueprouvettelaidedelquationsuivante: D m mm m = - 21 1 100 o m 1 estla
21、masseinitialedelprouvette(avantlimmersion); m 2 estlamassedelprouvetteaprslimmersion. Comparerlamoyennearithmtique D m dupourcentagedevariationdemasse,uneduredimmersionde112 jours,avecleslimitesindiquesdansletableau1,etporterlesvaleurs D m ,correspondanttouteslesdures dimmersion,surlediagrammedelafi
22、gure1,puisporter D m enfonctiondelaracinecarredutemps. partirdutableau1etdelafigure1,dterminerlaclassificationdelamatiredutube,surlabasedelavariation demasse. Enparticulier,danslecasdelasaturation(voirISO44331:1997,annexeB,courbesn os 4et7,etsiladure dimmersionestinfrieure112jours,utiliserlesdiagram
23、mesaveclesdroiteslimitesdonnesauxfigures14. Silasaturationoulquilibrenestpasatteintaprs112jours,classerlamatiredutubeNS.ISO ISO44334:1997(F) 3 Tableau1Dterminationdelarsistancechimiquelaidedupourcentagemoyendevariation demasse D m aprs112joursdimmersion Matiredutube Limitesadmissiblesdevaleursde D m
24、 % Rsistancesatisfaisante S Rsistancelimite L Rsistancenonsatisfaisante NS PVDF 0,8 2 D m .10 D m ,2 Figure1DiagrammedeclassificationdestubesenPVDFbasesurlesvariationsdemasseISO44334:1997(F) ISO 4 5.2Variationdumoduledlasticit DterminerlavariationdumoduledlasticitparlessaidimmersionconformmentlISO44
25、331.Calculerle moduledlasticitdechaqueprouvettelaidedelquationdonnedanslISO44331:1997,paragraphe9.5. Calculerlavariationmoyenneenpourcentagedumoduledlasticit Q E laidedelquationsuivante: Q E E E M 0 = 100 o E 0 estlamoyennearithmtiquedumoduledlasticitavantlimmersion; E M estlamoyennearithmtiquedumod
26、uledlasticitaprslimmersion. ComparerlavaleurcalculedeQ E 112joursdimmersionauxlimitesdonnesdansletableau2,etporterles valeursde Q E detouteslesduresdimmersionsurlediagrammedeclassificationreprsentlafigure2,puis tracerlg Q E enfonctiondulgdeladuredimmersion. partirdutableau2etdelafigure2,dterminerlac
27、lassificationdelamatiredutubesurlabasedelavariationdu moduledlasticit. Tableau2Dterminationdelarsistancechimiquelaidedelavariationmoyenneenpourcentage dumoduledlasticit Q E aprs112jourdimmersion Matiredutube Limitesadmissiblesdevaleursde Q E % Rsistancesatisfaisante S Rsistancelimite L Rsistancenons
28、atisfaisante NS PVDF Q E 43 43 . Q E 30 Q E ,30 Figure2DiagrammedeclassificationdestubesenPVDFbasesurlavariationmoyenneenpourcentage dumoduledlasticitISO ISO44334:1997(F) 5 5.3Variationdelarsistancelarupture DterminerlavariationdelarsistancelaruptureparlessaidimmersionconformmentlISO44331.Calculer l
29、arsistancelarupturedechaqueprouvettelaidedelquationdonnedanslISO44331:1997,paragraphe 9.6.Calculerlavariationmoyenneenpourcentagedelarsistancelarupture Q tb laidedelquationsuivante: Q tb tbM tb = s s 0 100 o s tb0 estlamoyennearithmtiquedelarsistancelaruptureavantlimmersion; s tbM estlamoyennearithm
30、tiquedelarsistancelaruptureaprslimmersion. Comparerlavaleurcalculede Q tb 112joursdimmersionauxlimitesdonnesdansletableau3,etporterles valeursde Q tb detouteslesduresdimmersionsurlediagrammedeclassificationreprsentlafigure3,puis tracerlg Q tb enfonctiondulgdeladuredimmersion. partirdutableau3etdelaf
31、igure3,dterminerlaclassificationdelamatiredutubesurlabasedelavariationde larsistancelarupture. Tableau3Dterminationdelarsistancechimiquelaidedelavariationmoyenneenpourcentage delarsistancelarupture Q tb aprs112joursdimmersion Matiredutube Limitesadmissiblesdevaleursde Q tb % Rsistancesatisfaisante S
32、 Rsistancelimite L Rsistancenonsatisfaisante NS PVDF Q tb 80 80 . Q tb 46 Q tb , 46 Figure3DiagrammedeclassificationdestubesenPVDFbasesurlavariationmoyenneenpourcentage delarsistancelaruptureISO44334:1997(F) ISO 6 5.4Variationdelallongementlarupture Dterminerlavariationdelallongementlaruptureparless
33、aidimmersionconformmentlISO44331.Calculer lallongementlarupturedechaqueprouvettelaidedelquationdonnedanslISO44331:1997,paragraphe 9.7.Calculerlavariationmoyenneenpourcentagedelallongementlarupture Q eb laidedelquationsuivante: Q e e e b bM b = 0 100 o e b0 estlamoyennearithmtiquedelallongementlarupt
34、ureavantlimmersion; e bM estlamoyennearithmtiquedelallongementlaruptureaprslimmersion. Comparerlavaleurcalculede Q eb 112joursdimmersionauxlimitesdonnesdansletableau4,etporterles valeursde Q eb detouteslesduresdimmersionsurlediagrammedeclassificationreprsentlafigure4,puis tracerlg Q eb enfonctiondul
35、gdeladuredimmersion. partirdutableau4etdelafigure4,dterminerlaclassificationdelamatiredutubesurlabasedelavariationde lallongementlarupture. Tableau4Dterminationdelarsistancechimiquelaidedelavariationmoyenneenpourcentage delallongementlarupture Q eb aprs112joursdimmersion Matiredutube Limitesadmissib
36、lesdevaleursde Q eb % Rsistancesatisfaisante S Rsistancelimite L Rsistancenonsatisfaisante NS PVDF 50 30 125 , Q eb 150 Q eb ,30 Q eb .150ISO ISO44334:1997(F) 7 Figure4DiagrammedeclassificationdestubesenPVDFbasesurlavariationmoyenneenpourcentage delallongementlarupture 6Classificationdelarsistancech
37、imique tablirlalistedesdterminationsindividuellesde D m, Q E , Q tb et Q eb .Prendrecommelaclassificationfinalelaplus faibledes D m et Q eb . NOTELarsistancelaruptureneprsentepasungrandintrtpourlaconceptiondestubes,utilissdescontraintes beaucoupplusfaiblesqueleseuildcoulement. 7Rapportdessai Lerappo
38、rtdessaidoitcomporterlesrenseignementssuivants: a) larfrencelaprsentepartiedelISO4433; b) touslesdtailsncessairespourlidentificationcompltedutubeessay(cestdirematire,nomdu fabricant,dimensions); c) touslesdtailsncessairespourlidentificationduliquidechimiquedimmersionutilis(cestdiretype, concentratio
39、n,composition); d) latempraturedimmersion,endegrsCelsius; e) laduredimmersion,enjours; f) lepourcentagemoyendevariationdemasse;ISO44334:1997(F) ISO 8 g) lavariationmoyenneenpourcentagedumoduledlasticit; h) lavariationmoyenneenpourcentagedelarsistancelarupture; i) lavariationmoyenneenpourcentagedelal
40、longementlarupture; j) laclassificationdutubeessaybasesurchacundesparamtresmesurs,etlaclassificationfinale(voir article6); k) lesdatesdesessais.ISO ISO44334:1997(F) 9 AnnexeA (informative) Bibliographie 1 ISO85841:1990,Tubesenthermoplastiquespourlesapplicationsindustriellessouspression DterminationdufacteurdersistancechimiqueetdelacontraintedebasePartie1:Tubesenpolyolfines. 2 ISO/TR85842:1993,Tubesenthermoplastiquespourlesapplicationsindustriellessouspression DterminationdufacteurdersistancechimiqueetdelacontraintedebasePartie2:Tubesenpolymres halogns. NOTE