1、A Numroderfrence ISO44333:1997 (F) NORME INTERNATIONALE ISO 44333 Premiredition 19971215 Tubesenmatiresthermoplastiques Rsistanceauxliquideschimiques Classification Partie3: Tubesenpoly(chloruredevinyle)nonplastifi (PVCU),poly(chloruredevinyle)rsistance auchocamliore(PVCchoc) etpoly(chloruredevinyle
2、)chlor(PVCC) ThermoplasticspipesResistancetoliquidchemicalsClassification Part3:Unplasticizedpoly(vinylchloride)(PVCU),highimpactpoly(vinyl chloride)(PVCHI)andchlorinatedpoly(vinylchloride)(PVCC)pipesISO44333:1997(F) ISO1997 Droitsdereproductionrservs.Saufprescriptiondiffrente,aucunepartiedecettepub
3、li cationnepeuttrereproduiteniutilisesousquelqueformequecesoitetparaucunpro cd,lectroniqueoumcanique,ycomprislaphotocopieetlesmicrofilms,sanslaccord critdelditeur. Organisationinternationaledenormalisation Casepostale56 CH1211Genve20 Suisse Internet centraliso.ch X.400 c=ch;a=400net;p=iso;o=isocs;s=
4、central ImprimenSuisse ii Avantpropos LISO(Organisationinternationaledenormalisation)estunefdration mondialedorganismesnationauxdenormalisation(comitsmembresde lISO).LlaborationdesNormesinternationalesestengnralconfieaux comitstechniquesdelISO.Chaquecomitmembreintressparune tudealedroitdefairepartie
5、ducomittechniquecrceteffet.Les organisationsinternationales,gouvernementalesetnongouvernementales, enliaisonaveclISOparticipentgalementauxtravaux.LISOcollabore troitementaveclaCommissionlectrotechniqueinternationale(CEI)en cequiconcernelanormalisationlectrotechnique. LesprojetsdeNormesinternationale
6、sadoptsparlescomitstechniques sontsoumisauxcomitsmembrespourvote.Leurpublicationcomme Normesinternationalesrequiertlapprobationde75 %aumoinsdes comitsmembresvotants. LaNormeinternationaleISO44333atlaboreparlecomittechnique ISO/TC138, Tubes,raccordsetrobinetterieenmatiresplastiquespourle transportdes
7、fluides,souscomit SC3, Tubesetraccordsenmatires plastiquespourapplicationsindustrielles. CettepremireditiondelISO 44333ainsilesautrespartiesde lISO4433(voircidessous)annulentetremplacentlISO4433:1984,dont ellesconstituentunervisiontechnique. LISO 4433comprendlespartiessuivantes,prsentessousletitre g
8、nralTubesenmatiresthermoplastiquesRsistanceauxliquides chimiquesClassification : Partie1: Mthodedessaidimmersion Partie2: Tubesenpolyolfines Partie 3: Tubesenpoly(chloruredevinyle)nonplastifi(PVCU), poly(chloruredevinyle)rsistanceauchocamliore(PVCchoc) etpoly(chloruredevinyle)chlor(PVCC) Partie4: Tu
9、besenpoly(fluoruredevinylidne)(PVDF) LannexeAdelaprsentepartiedelISO4433estdonneuniquement titredinformation.ISO ISO44333:1997(F) iii Introduction LaprsentepartiedelISO 4433donneunsystmedeclassification prliminairedelarsistancechimiquedestubesenPVCU,PVCchocet PVCC. Lamthodeestbasesurlavariationdelam
10、asseetdespropritsen tractionduelimmersiondprouvettes,prlevesdansdestubesen PVC,dansleliquidechimiquevhiculersanspression. Silestubesdoiventtresoumisdescontraintes,parexemplepour vhiculerdesliquidessouspression,lamthodepermetseulementde dterminerlincompatibilitduliquideetdelamatire;unrsultat satisfai
11、santoulimitabesoindtreconfirmpardesessaisselon lISO85841 1 etlISO/TR85842 2 (voirannexeA). NOTES 1Pouruneapplicationenvisage,ilestrecommanddeprendreenconsid rationlapermabilitdelaparoidutubedesliquidesparticuliers. 2Ilestrecommanddexaminerlapossibilitdeformationdechargeslectro statiquesdansletubeens
12、ervice.NORMEINTERNATIONALE ISO ISO44333:1997(F) 1 TubesenmatiresthermoplastiquesRsistanceauxliquides chimiquesClassification Partie3: Tubesenpoly(chloruredevinyle)nonplastifi(PVCU),poly(chlorure devinyle)rsistanceauchocamliore(PVCchoc)etpoly(chlorure devinyle)chlor(PVCC) 1Domainedapplication Lamthod
13、edeclassificationdelaprsentepartiedelISO4433sertdterminerlarsistancechimiquedestubes enPVCU,PVCchocetPVCCconuspourletransportdesliquidessanspressionnicontraintes(dues,par exemple,lapoussedesterresouauxchargesroulantes,auxcontraintesdynamiquesouinternes). Lavariationdelamasseetlavariationdespropritse
14、ntraction,dueslimmersiondprouvettes,prlevesdans destubes,dansdesliquideschimiques,sontutilisespourdterminerleurrsistancechimique.Lesessais dimmersionsonteffectusconformmentlISO44331. LaprsentepartiedelISO4433estapplicableaussiauxplaquesenPVCU,selonlescas. 2Rfrencenormative Lanormesuivantecontientdes
15、dispositionsqui,parsuitedelarfrencequienestfaite,constituentdes dispositionsvalablespourlaprsentepartiedelISO4433.Aumomentdelapublication,lditionindiquetaiten vigueur.Toutenormeestsujettervisionetlespartiesprenantesdesaccordsfondssurlaprsentepartiede lISO4433sontinvitesrechercherlapossibilitdappliqu
16、erlditionlaplusrcentedelanormeindique ciaprs.LesmembresdelaCEIetdelISOpossdentleregistredesNormesinternationalesenvigueur unmomentdonn. ISO44331:1997 ,TubesenmatiresthermoplastiquesRsistanceauxliquideschimiquesClassification Partie1:Mthodedessaidimmersion. 3Symboles Lessymbolessuivantssontutilisspou
17、rindiquerlecomportementdestubesaucontactdesliquideschimiques: S:rsistancesatisfaisante Lestubespeuventtreutilisspourlesapplicationsoilnyapasdepressionniautrecontrainte;pourles applicationsavecpression,lejugementdfinitifdoittredonnparunessaiultrieuravecpression.ISO44333:1997(F) ISO 2 L:rsistancelimit
18、e Lestubespeuventtreutilisspourdesapplicationssanspressionniautrecontrainte,maisunecertaineattaque peuttreadmise;pourdesapplicationsavecpression,lejugementdfinitifdoittredonnparunessaiultrieur souspression. NS:rsistancenonsatisfaisante Lestubessontfortementattaqus:proscrirepourlesapplicationsaussibi
19、ensouspressionquesanspression; ilestinutiledeprvoirdesessaissouspression,quiseraientcertainementdfavorables. 4Principe Lecomportementdunematirepourtubesouslinfluenceduliquidevhiculerestdterminenimmergeantdans leliquidelapressionambiantedesprouvettes,prlevesdansletube. Lesessaisdimmersionconformmentl
20、ISO44331donnentlavariationdelamasseetdespropritsentraction, encomparaisonavecdesprouvettesnonimmerges.Engnral,cesvariationsdpendentdeladureetdela tempraturedimmersion. LaprsentepartiedelISO4433prciseleslimitesdevariationadmissiblesdespropritsmentionnescidessus latempraturedessai,sanscontrainte,etcla
21、sselescaractristiquesobtenuesselonunedestroisdsignations (voirarticle3). 5Dterminationdelarsistancechimique 5.1Variationdemasse DterminerlavariationdemasseparlessaidimmersionconformmentlISO44331.Calculerlepourcentagede variationdemassedechaqueprouvettelaidedelquationsuivante: D m mm m = - 21 1 100 o
22、 m 1 estlamasseinitialedelprouvetteavantlimmersion; m 2 estlamassedelprouvetteaprslimmersion. Comparerlamoyennearithmtique D m dupourcentagedevariationdemasse,uneduredimmersionde112 jours,avecleslimitesindiquesdansletableau1,etporterlesvaleurs D m,correspondanttouteslesdures dimmersion,surlediagramm
23、edelafigure1,puisporter D m enfonctiondelaracinecarredutemps. partirdutableau1etdelafigure1,dterminerlaclassificationdelamatiredutube,surlabasedelavariation demasse. Enparticulier,danslecasdelasaturation(voirISO44331:1997,annexeB,courbesn os 4et7),etsiladure dimmersionestinfrieure112jours,utiliserle
24、sdiagrammesaveclesdroiteslimitesdonnesauxfigures14. Silasaturationoulquilibrenestpasatteintaprs112jours,classerlamatiredutubeNS.ISO ISO44333:1997(F) 3 Tableau1Dterminationdelarsistancechimiquelaidedupourcentagemoyendevariation demasse D m aprs112joursdimmersion Matiredutube Limitesadmissiblesdevaleu
25、rsde D m % Rsistancesatisfaisante S Rsistancelimite L Rsistancenonsatisfaisante NS PVCU 0,8 2 D m .10 D m ,2 PVCchoc 0,8 2 D m .10 D m ,2 PVCC 0,8 2 D m .10 D m ,2 Figure1DiagrammedeclassificationdestubesenPVCU,PVCchocetPVCC basesurlesvariationsdemasseISO44333:1997(F) ISO 4 5.2Variationdumoduledlast
26、icit DterminerlavariationdumoduledlasticitparlessaidimmersionconformmentlISO44331.Calculerle moduledlasticitdechaqueprouvettelaidedelquationdonnedanslISO44331:1997,paragraphe9.5. Calculerlavariationmoyenneenpourcentagedumoduledlasticit Q E laidedelquationsuivante: Q E E E M 0 = 100 o E 0 estlamoyenn
27、earithmtiquedumoduledlasticitavantlimmersion; E M estlamoyennearithmtiquedumoduledlasticitaprslimmersion. Comparerlavaleurcalculede Q E 112joursdimmersion,auxlimitesdonnesdansletableau2,etporterles valeursde Q E detouteslesduresdimmersionsurlediagrammedeclassificationreprsentlafigure2,puis tracerlg
28、Q E enfonctiondulgdeladuredimmersion. partirdutableau2etdelafigure2,dterminerlaclassificationdelamatiredutubesurlabasedelavariationdu moduledlasticit. Tableau2Dterminationdelarsistancechimiquelaidedelavariationmoyenneenpourcentage dumoduledlasticit Q E aprs112jourdimmersion Matiredutube Limitesadmis
29、siblesdevaleursde Q E % Rsistancesatisfaisante S Rsistancelimite L Rsistancenonsatisfaisante NS PVCU Q E 83 83 . Q E 46 Q E ,46 PVCchoc Q E 83 83 . Q E 46 Q E ,46 PVCC Q E 83 83 . Q E 46 Q E ,46 Figure2DiagrammedeclassificationdestubesenPVCU,PVCchocetPVCCbasesurlavariation moyenneenpourcentagedumodu
30、ledlasticitISO ISO44333:1997(F) 5 5.3Variationdelarsistancelarupture DterminerlavariationdelarsistancelaruptureparlessaidimmersionconformmentlISO44331.Calculer larsistancelarupturedechaqueprouvettelaidedelquationdonnedanslISO44331:1997,paragraphe 9.6.Calculerlavariationmoyenneenpourcentagedelarsista
31、ncelarupture Q tb laidedelquationsuivante: Q tb tbM tb = s s 0 100 o s tb0 estlamoyennearithmtiquedelarsistancelaruptureavantlimmersion; s tbM estlamoyennearithmtiquedelarsistancelaruptureaprslimmersion. Comparerlavaleurcalculede Q tb 112joursdimmersionauxlimitesindiquesdansletableau3,etporterles va
32、leursde Q tb detouteslesduresdimmersionsurlediagrammedeclassificationreprsentlafigure3,puis tracerlg Q tb enfonctiondulgdeladuredimmersion. partirdutableau3etdelafigure3,dterminerlaclassificationdelamatiredutubesurlabasedelavariationde larsistancelarupture. Tableau3Dterminationdelarsistancechimiquel
33、aidedelavariationmoyenneenpourcentage delarsistancelarupture Q tb aprs112joursdimmersion Matiredutube Limitesadmissiblesdevaleursde Q tb % Rsistancesatisfaisante S Rsistancelimite L Rsistancenonsatisfaisante NS PVCU Q tb 80 80 . Q tb 46 Q tb , 46 PVCchoc Q tb 80 80 . Q tb 46 Q tb , 46 PVCC Q tb 80 8
34、0 . Q tb 46 Q tb , 46 Figure3DiagrammedeclassificationdestubesenPVCU,PVCchocetPVCCbasesurlavariation moyenneenpourcentagedelarsistancelaruptureISO44333:1997(F) ISO 6 5.4Variationdelallongementlarupture DterminerlavariationdelallongementlaruptureparlessaidimmersionconformmentlISO44331.Calculer lallon
35、gementlarupturedechaqueprouvettelaidedelquationdonnedanslISO44331:1997,paragraphe 9.7.Calculerlavariationmoyenneenpourcentagedelallongementlarupture Q eb laidedelquationsuivante: Q e e e b bM b = 0 100 o e b0 estlamoyennearithmtiquedelallongementlaruptureavantlimmersion; e bM estlamoyennearithmtique
36、delallongementlaruptureaprslimmersion. Comparerlavaleurcalculede Q eb 112joursdimmersionauxlimitesdonnesdansletableau4,etporterles valeursde Q eb detouteslesduresdimmersionsurlediagrammedeclassificationreprsentlafigure4,puis tracerlg Q eb enfonctiondulgdeladuredimmersion. partirdutableau4etdelafigur
37、e4,dterminerlaclassificationdelamatiredutubesurlabasedelavariationde lallongementlarupture. Tableau4Dterminationdelarsistancechimiquelaidedelavariationmoyenneenpourcentage delallongementlarupture Q eb aprs112joursdimmersion Matiredutube Limitesadmissiblesdevaleursde Q eb % Rsistancesatisfaisante S R
38、sistancelimite L Rsistancenonsatisfaisante NS PVCU 50 30 125 , Q eb 30 125 , Q eb 30 125 , Q eb 150 Q eb ,30 Q eb .150ISO ISO44333:1997(F) 7 Figure4DiagrammedeclassificationdestubesenPVCU,PVCchocetPVCCbasesurlavariation moyenneenpourcentagedelallongementlarupture 6Classificationdelarsistancechimique
39、 tablirlalistedesdterminationsindividuellesde D m, Q E ,Q tb et Q eb .Prendrecommeclassificationfinalelaplus faibledes D m et Q eb . NOTELarsistancelaruptureneprsentepasungrandintrtpourlaconceptiondestubes,utilissdescontraintes beaucoupplusfaiblesqueleseuildcoulement. 7Rapportdessai Lerapportdessaid
40、oitcomporterlesrenseignementssuivants: a) larfrencelaprsentepartiedelISO4433; b) touslesdtailsncessairespourlidentificationcompltedutubeessay(cestdirematire,nomdu fabricant,dimensions); c) touslesdtailsncessairespourlidentificationduliquidechimiquedimmersionutilis(cestdiretype, concentration,composition); d) latempraturedimmersion,endegrsCelsius; e) laduredimmersion,enjours; f) lepourcentagemoyendevariationdemasse;ISO44333:1997(F) ISO 8 g) lavariationmoyenneenpourcentagedumoduledlasticit; h) lavariationmo